ເຂດຊາຍແດນດິນຕໍ່ແຜ່ນຂອງແຂວງເຫງະອານ ປະກອບມີ 27 ຕາແສງທີ່ຂຶ້ນກັບ 6 ເມືອງເຊັ່ນ: ເກ໊ວຟອງ, ກີ່ເຊິນ, ເຕືອງເຢືອງ, ກອນກວງ, ແອັງເຊິນ ແລະ ແທງເຈືອງ, ໃນເທດສະບານຂອງບັນດາຕາແສງຊາຍແດນ ມີ 6 ຊົນເຜົ່າດຳລົງຊີວິດເຊັ່ນ: ກິງ, ໄທ, ມົ້ງ, ກຶມມຸ, ດານໄລ, ໄຕ. ບັນດາຕາແສງຊາຍແດນສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນ ບັນດາເທດສະບານທີ່ນອນໃນເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ຫຍຸ້ງຍາກເປັນພິເສດ, ທຸລະກັນດານ, ລົມຟ້າອາກາດ ຂ້ຽວຂາດ, ເສດຖະກິດ, ສັງຄົມມີການພັດທະນາຊ້າ, ອັດຕາສ່ວນຄອບຄົວທຸກຍາກຍັງສູງ (ກວມເອົາ 60% ຕາມມາດຕະຖານໃໝ່), ປະຊາຊົນບັນດາຊົນເຜົ່າໃນເທດສະບານມີສາຍພົວພັນເປັນພີ່ນ້ອງໃນຕະກຸນດຽວ, ຊົນ ເຜົ່າດຽວ, ເຊື້ອສາຍດຽວຢູ່ 2 ຟາກຊາຍແດນມາແຕ່ດົນນານ ແລະ ສະໜິດແໜ້ນ (ສະໜິດຕິດພັນ).

ກອງປະຊຸມກ່ຽວກັບຄວາມເປັນເອກະພາບໃນການແກ້ໄຂບັນຫາຜູ້ຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຕາມລຳພັງໃຈ ແລະ ການສ້າງຄອບຄົວບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຢູ່ເຂດຊາຍແດນຫວຽດນາມ - ລາວ ລະຫວ່າງສອງແຂວງ ເຫງະອານ ແລະ ບໍລິຄຳໄຊ (ລາວ) ທີ່ຈັດຂຶ້ນຢູ່ນະຄອນວິງ ໃນເມື່ອວັນທີ 15/8/2019 ໄດ້ຊີ້ແຈ້ງວ່າ:  ໃນຊຸມປີຜ່ານມາ, ເຖິງແມ່ນວ່າພັກ, ລັດ, ບັນດາກະຊວງ, ຂະແໜງການສູນກາງ ແລະ ແຂວງເຫງະອານ ໄດ້ມີຫຼາຍແຜນນະໂຍບາຍ, ນະໂຍບາຍບູລິມະສິດກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດ, ສັງຄົມຢູ່ເຂດປະຊາຊົນ ຊົນເຜົ່າ, ເຂດພູດອຍ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນຕໍ່ກັບເຂດປະຊາຊົນບັນດາຊົນເຜົ່າຢູ່ເຂດຊາຍແດນກໍຕາມ, ແຕ່ຍ້ອນລະ ດັບຄວາມຮູ້, ຄວາມເຂົ້າໃຈຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຍັງຈຳກັດຫຼາຍ, ລາຍຮັບບໍ່ໝັ້ນຄົງ, ຊີວິດການເປັນຢູ່ຍັງພົບ ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ; ດ້ານອື່ນ, ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຢູ່ເຂດຊາຍແດນຍັງຖືຮີດຄອງປະເພນີຫຼ້າຫຼັງຈຳນວນໜຶ່ງ, ຫຼືຍ້ອນຂໍ້ຂັດແຍ່ງພາຍໃນຄອບຄົວ, ຕະກຸນ ແລະ ຊົນເຜົ່າ, ດັ່ງນັ້ນປະຊາຊົນພາກສ່ວນໜຶ່ງ, ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນ (ຄົນເຜົ່າມົ້ງ) ໄດ້ຂ້າມຊາຍແດນຜິດກົດໝາຍຍ້າຍໄປຢູ່ລາວ ເພື່ອສ້າງຄອບຄົວ ແລະ ດຳລົງຊີວິດ ຫຼື ເຮັດ ເອກະສານຂໍອອກເມືອງໄປລາວແລ້ວຕັ້ງພູມລຳເນົາບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຢູ່ຫັ້ນເລີຍ.

ເວລາມີບົດບັນທຶກກ່ຽວກັບການແກ້ໄຂບັນຫາຜູ້ຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຕາມລຳພັງໃຈ ແລະ ການສ້າງຄອບຄົວ ບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຢູ່ເຂດຊາຍແດນສອງປະເທດຫວຽດນາມ - ລາວ, ທີ່ໄດ້ທັງສອງລັດຖະບານລົງນາມ ນຳກັນໃນເມື່ອວັນທີ 8/7/2013 ຢູ່ນະຄອນວິງ, ແຂວງເຫງະອານ (ຫວຽດນາມ), ຄະນະພັກແຂວງ, ຄະນະ ກຳມະການປະຊາຊົນແຂວງເຫງະອານ ໄດ້ນຳພາ, ຊີ້ນຳ, ປຸກລະດົມກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງທົ່ວລະບົບການ ເມືອງໃນການປະຕິບັດບັນດາເນື້ອໃນ, ແຜນການ, ຂັ້ນຕອນຂອງບົດບັນທຶກດັ່ງກ່າວ, ພ້ອມກັນນັ້ນໄດ້ເພີ່ມທະວີ ວຽກງານສະກັດກັ້ນ, ຕ້ານການຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຕາມລຳພັງໃຈ ແລະ ການສ້າງຄອບຄົວບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມ ກົດໝາຍຢູ່ເຂດຊາຍແດນສອງປະເທດຫວຽດນາມ - ລາວ.

ຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນແຂວງໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງຄະນະຊີ້ນຳ, ໜ່ວຍວິຊາການປະສົມ (ໂດຍກອງບັນຊາການ ທະຫານຊາຍແດນແຂວງເປັນຫົວໜ້າໜ່ວຍ), ສ້າງແຜນການຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດເນື້ອໃນຕ່າງໆ ຂອງ ບົດບັນທຶກ. ໜ່ວຍວິຊາການປະສົມໄດ້ປະສານສົມທົບກັບພະແນກການຕ່າງປະເທດເປັນເສນາທິການໃຫ້ແກ່ ຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນແຂວງແຕ່ງຕັ້ງຄະນະຜູ້ແທນໄປເຮັດວຽກກັບການນຳອົງການປົກຄອງ ແລະ ໜ່ວຍ ວິຊາການປະສົມຂອງ 3 ແຂວງຫົວພັນ, ຊຽງຂວາງ, ບໍລິຄຳໄຊ ໂດຍກົງ ເພື່ອເປັນເອກະພາບວິທີການ, ເວລາ, ຂັ້ນຕອນປະຕະບັດບົດບັນທຶກ.

ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ໜ່ວຍວິຊາການປະສົມແຂວງເຫງະອານ ແລະ ບັນດາແຂວງທີ່ມີຊາຍແດນຕິດຈອດກັນໄດ້ດຳ ເນີນການຂຶ້ນສະຖິຕິ, ສຳຫຼວດ, ກວດກາ, ແບ່ງປະເພດ, ສ້າງບັນຊີລາຍຊື່ຜູ້ຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຕາມລຳພັງ ໃຈທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ, ບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດຕັ້ງພູມລຳເນົາ, ຜູ້ສ້າງຄອບຄົວບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຢູ່ເຂດຊາຍ ແດນຂອງແຕ່ລະຝ່າຍ ເພື່ອຍື່ນໃຫ້ການນຳບັນດາຄູ່ແຂວງພິຈາລະນາ ແລະ ນຳສະເໜີຕໍ່ຄະນະກຳມະທິການ ຊາຍແດນແຫ່ງຊາດສອງປະເທດອະນຸມັດຜ່ານ.

ເຖິງວ່າຂະບວນວິວັດການຜັນຂະຫຍາຍຂອງສອງຝ່າຍໄດ້ພົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກອັນໃດອັນໜຶ່ງ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ທາງດ້ານພູມີປະເທດ, ຮີດຄອງປະເພນີ…ກໍຕາມ, ແຕ່ດ້ວຍຄວາມຕັດສິນໃຈສູງຂອງການນຳແຂວງ, ນ້ຳໃຈຮັບ ຜິດຊອບຂອງບັນດາສະມາຊິກໜ່ວຍວິຊາການປະສົມທັງສອງຝ່າຍ, ຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມສະໜັບສະໜູນຂອງ ອຳນາດການປົກຄອງຂັ້ນຕ່າງໆ ແລະ ປະຊາຊົນໃນເຂດຊາຍແດນສອງປະເທດ ສະນັ້ນການປະຕິບັດບັນດາ ເນື້ອໃນບົດບັດທຶກຂອງແຂວງເຫງະອານ ກັບ 3 ແຂວງທີ່ມີຊາຍແດນຕິດຈອດມາຮອດປັດຈຸບັນໄດ້ສຳເລັດ ໂດຍພື້ນຖານ.

ສອງຝ່າຍໄດ້ສຳຫຼວດ, ຂຶ້ນສະຖິຕິ ແລະ ຕົກລົງກັນອະນຸຍາດໃຫ້ຄົນລາວ 202 ຄົນທີ່ສ້າງຄອບຄົວບໍ່ຖືກຕ້ອງ ຕາມກົດໝາຍໄດ້ຕັ້ງພູມລຳເນົາຢູ່ຫວຽດນາມ (ແຂວງເຫງະອານ) ແລະ ຄົນຫວຽດນາມ 4.772 ຄົນທີ່ຍົກຍ້າຍ ຕັ້ງພູມລຳເນົາຕາມລຳພັງໃຈ ແລະ ສ້າງຄອບຄົວບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍໄດ້ຮັບອະນຸຍາດຕັ້ງພູມນຳເລົາຢູ່ 3 ແຂວງຫົວພັນ, ຊຽງຂວາງ, ບໍລິຄຳໄຊ; ໄດ້ປະກາດມອບສັນຊາດຫວຽດນາມໃຫ້ຄົນລາວ 137 ຄົນມາແລ້ວ ແລະ ກຳລັງປະກອບເອກະສານຈະມອບສັນຊາດໃຫ້ຄົນລາວ 34 ຄົນ ແລະບັນດາຜູ້ທີ່ຍັງເຫຼືອຕາມແຜນການ.

ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ເພື່ອສະກັດກັ້ນສະພາບການຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຜິດກົດໝາຍຢູ່ໃນເທດສະບານເຂດຊາຍແດນ ຂອງແຂວງໄດ້ຢ່າງທັນການ, ກອງບັນຊາການທະຫານຊາຍແດນແຂວງໄດ້ເປັນເສນາທິການໃຫ້ແກ່ຄະນະ ກຳມະການປະຊາຊົນແຂວງປະກາດໃຊ້ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດໂຄງການ “ກັນເພື່ອ, ຕໍ່ສູ້, ສະກັດກັ້ນ ການເຄື່ອນໄຫວຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຜິດກົດໝາຍຂອງປະຊາຊົນເຜົ່າມົ້ງຢູ່ເຂດຊາຍແດນທິດຕາເວັນຕົກຂອງແຂວງເຫງະອານໄລຍະ 2010 - 2015 ແລະ ຊຸມປີຕໍ່ໜ້າ”; ໂຄງການ “ກັນເພື່ອ, ຕໍ່ສູ້, ສະກັດກັ້ນການ ເຄື່ອນໄຫວເຜີຍແຜ່ສາສະໜາຂ່າວປະເສີດຜິດກົດໝາຍຢູ່ເຂດຊາຍແດນທິດຕາເວັນຕົກຂອງແຂວງເຫງະອານ ໄລຍະ 2010 - 2015 ແລະ ຊຸມປີຕໍ່ໜ້າ” ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ພ້ອມກັນນັ້ນ, ທະຫານຊາຍແດນແຂວງໄດ້ ເປັນເຈົ້າການປະສານສົມທົບກັບກຳລັງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕ່າງໆ ຂອງເພື່ອນ (ລາວ) ຜັນຂະຫຍາຍບັນດາກິດຈະກຳ ເຄື່ອນໄຫວ, ບັນດາມາດຕະການສະກັດກັ້ນການເຄື່ອນໄຫວຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຜິດກົດໝາຍຕ່າງໆ ທີ່ເກີດ ຂຶ້ນຢູ່ໃນເຂດຊາຍແດນ 2 ປະເທດ, ພິເສດແມ່ນໄດ້ປະສານສົມທົບກັບກອງບັນຊາການທະຫານແຂວງ ຊຽງຂວາງ ດຳເນີນການເຝິກຊ້ອມສະກັດກັ້ນຜູ້ຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຜິດກົດໝາຍຢູ່ໃນເຂດຊາຍແດນບັນລຸໄດ້ ໝາກຜົນສູງ.

ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ປະຊາຊົນຢູ່ເຂດຊາຍແດນມີຊີວິດການເປັນຢູ່ທີ່ໝັ້ນຄົງ, ພັດທະນາການຜະລິດ, ຄະນະກຳມະການ ປະຊາຊົນແຂວງໄດ້ປະກາດໃຊ້ນະໂຍບາຍບູລິມະສິດ, ລົງທຶນພັດທະນາເສດຖະກິດຢູ່ເຂດຊາຍແດນຫຼາຍສະ ບັບມາແລ້ວ, ປະກອບສ່ວນຍົກສູງຊີວິດທາງດ້ານວັດຖຸ, ທາງດ້ານຈິດໃຈໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ. ຊີ້ນຳພາກສ່ວນທີ່ ກ່ຽວຂ້ອງຕ່າງໆ ເພີ່ມທະວີການເປັນເສນາທິການ, ປະສານສົມທົບກັບອຳນາດການປົກຄອງ, ທ້ອງຖິ່ນໃນວຽກ ງານໂຄສະນາປຸກລະດົມຂົນຂວາຍປະຊາຊົນ, ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດຂອງຜູ້ຊົງຄຸນວຸດທິໃນປະຊາຊົນບັນດາ ຊົນເຜົ່າໃນວຽກງານປຸກລະດົມຂົນຂວາຍປະຊາຊົນຢູ່ເຂດຊາຍແດນບໍ່ຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຕາມລຳພັງໃຈ. ດັ່ງນັ້ນ, ວຽກງານສະກັດກັ້ນ, ຕ້ານການຍົກຍ້າຍຕັ້ງພູມລຳເນົາຕາມລຳພັງໃຈ ແລະ ການສ້າງຄອບຄົວບໍ່ຖືກ ຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຢູ່ເຂດຊາຍແດນຂອງແຂວງຈຶ່ງບັນລຸໄດ້ບັນດາໝາກຜົນທີ່ເປັນໜ້າລະດົມສົ່ງເສີມ. ມາຮອດ ປັດຈຸບັນ, ສະພາບການນີ້ເຖິງວ່າຍັງບໍ່ທັນຢຸດຕິ ແຕ່ໄດ້ຫລຸດລົງຢ່າງຈະແຈ້ງ.